Đừng trở thành nạn nhân của dịch sốt rét

Tại Việt Nam, mùa sốt rét thường có tốc độ lây lan mạnh vào tầm tháng 4-5 và tháng 9-10 (đầu và cuối mùa mưa), riêng tháng 6, tháng 7, tháng 8 muỗi Anopheles kém phát triển nên bệnh diễn biến chậm hơn. Ở miền Nam, bệnh sốt rét có quanh năm và phát triển nhiều vào mùa mưa.

Sắp tới vào mùa mưa là mùa của dịch sốt rét rất dễ bùng phát nên trong bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn các kiến thức về: triệu chứng bệnh, hình thức lây truyền, giải pháp ngăn ngừa sốt rét. Hi vọng với những kiến thức này sẽ giúp cho bản thân và những người xung quanh bạn phòng ngừa không để sốt rét lan thành dịch.

Bệnh sốt rét là gì?

Sốt rét từ lâu đã được chúng ta biết tới, tuy nhiên những hệ lụy mà sốt rét gây ra thật sự là đáng sợ. Sốt rét là bệnh truyền nhiễm lây theo đường máu, truyền từ người bệnh sang người lành bởi muỗi Anopheles. Nếu không được điều trị kịp thời, người mắc bệnh sẽ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm

Là một hội chứng bệnh gây ra bởi ký sinh trùng. Đây là căn bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất hiện nay, ảnh hưởng nghiêm trọng tới vấn đề sức khỏe cộng đồng. Người bệnh có các triệu chứng lâm sàng điển hình hoặc sốt không điển hình, không được xét nghiệm máu hoặc kết quả âm tính nhưng có các đặc điểm sau:

• Sốt trong 3 ngày gần đây hoặc sốt trên 37,5 độ C.
• Không tìm được ra nguyên nhân gây sốt khác.
• Người bệnh đang ở hoặc có tiếp xúc với vùng bị sốt rét trong vòng 9 tháng trở lại.
• Trong vòng 3 ngày, sau khi được điều trị bằng thuốc sốt rét, người bệnh có đáp ứng tốt.

Bệnh nhân sốt rét thường có biểu hiện sốt

Có 2 loại sốt rét gồm:

Sốt rét thông thường: Thể hiện qua các cơn sốt rét

• Cơn sốt sơ nhiễm: thường không điển hình, sốt cao vài ngày liền. Các cơn sốt sau điển hình hơn các cơn sốt trước.
• Cơn sốt điển hình: Các cơn sốt rét điển hình qua 3 giai đoạn ( giai đoạn rét run, giai đoạn sốt nóng, giai đoạn vã mồ hôi).
• Cơn sốt thể cụt: người bệnh sẽ chỉ thấy ớn rét, gai sốt thường kéo dài từ 1-2h. Các bệnh nhân nhiễm sốt rét lâu năm hay gặp thể sốt này.

Sốt rét ác tính – sốt rét biến chứng:

• Biến chứng thể não: Khi người bệnh có biểu hiện rối loạn ý thức, sốt cao liên tục, đau đầu dữ dội, tiêu chảy nhiều… đây là dấu hiệu tiền ác tính. Tỷ lệ tử vong do sốt rét ác tính thể não gây ra là từ 20 – 50%.
• Biến chứng thể đái huyết cầu tố: Thể diễn biến nặng do tan huyết ồ ạt, trụy tim, suy thận. Nước tiểu có màu đỏ nâu sau chuyển thành màu cà phê, lượng nước tiểu về sau giảm dần và vô niệu. Tan máu khiến vàng da, niêm mạc. Không cung cấp đủ máu và oxy. Số lượng hồng cầu và huyết sắc tố bị giảm mạnh.
• Biến chứng thể giá lạnh: Huyết áp tụt, toàn thân trở nên lạnh, da tái xanh, đổ nhiều mồ hôi, nhức đầu.
• Biến chứng thể tiêu hóa: người bệnh bị đau bụng, buồn nôn, hoặc tiêu chảy, thân nhiệt hạ thấp.
• Biến chứng thể gan mật: Người bệnh bị vàng da, vàng mắt, phân và nước tiểu vàng. Người bệnh còn có thể bị hôn mê.

2. Bệnh sốt rét có lây không?

Bệnh sốt rét là bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium. Bệnh này lây truyền chủ yếu qua muỗi Anopheles. Muỗi hút kí sinh trùng sốt rét có trong máu người bệnh sang người lành. Các phương thức lây truyền chủ yếu gồm:

• Do muỗi truyền: Đây là phương thức chủ yếu
• Do truyền máu có nhiễm ký sinh trùng sốt rét
• Truyền từ mẹ sang con qua nhau thai bị tổn thương
• Do dùng chung bơm kim tiêm (kim tiêm dính máu có chứa ký sinh trùng sốt rét).

Ký sinh trùng sốt rét không tồn tại môi trường bên ngoài, chỉ tồn tại trong máu và trong cơ thể muỗi truyền bệnh.

Bệnh nếu chẩn đoán chậm trễ sẽ gây biến chứng nguy hiểm, có thể tử vong trong vòng 12 giờ.

Bệnh nhân bị sốt rét vẫn còn nguồn lây chừng nào còn giao bào trong máu. Nếu không được điều trị triệt để, nguồn lây vẫn còn từ 1-2 năm.

Muỗi nhiễm ký sinh trùng sốt rét có thể truyền bệnh suốt cuộc đời

3. Phương pháp phòng chồng lây nhiễm

• Bệnh sốt rét do muỗi truyền, khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị . Tuyệt đối không điều trị ở nhà để tránh lây nhiễm,
• Vệ sinh phòng bệnh.
• Tiêu diệt muỗi truyền bệnh vẫn được coi là biện pháp hữu hiệu nhất, bằng cách
  • Hương xua muỗi: tác dụng qua đường xông hơi, bảo vệ cá nhân và gia đình.
  • Phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh quanh nhà, làm nhà xa rừng và xa nguồn nước, mặc quần áo dài buổi tối…
  • Hạn chế bọ gậy: khơi thông dòng chảy, vớt rong rêu làm thoáng mặt nước.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về căn bệnh sốt rét. Hi vọng bài viết sẽ  giúp quí vị trang bị kiến thức cần thiết để phòng tránh sốt rét để bảo vệ bản thân mình, cũng như mọi người xung quanh. Vì một cuộc sống không có dịch bệnh sốt rét.